w sprawach o popełnienie czynu karalnego nieletnim jest osoba między 13 a 17 rokiem życia (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły); w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych (orzeczonych wcześniej w stosunku do osób opisanych w pkt a i b) – do ukończenia 21 lat
Postępowanie wobec dziecka Dziecko może stanąć przed sądem dla nieletnich w następujących sytuacjach: Gdy dziecko wykazuje objawy nieprzystosowania społecznego, czyli jest zdemoralizowane. W takim wypadku prawo nie określa dolnej granicy wiekowej, w której dziecko może zostać uznane za zdemoralizowane, co sprawia, że dzieci poniżej 13 roku życia także mogą zostać postawione przed sądem w postępowaniu o zwalczanie demoralizacji. W przypadku gdy dziecko popełni czyn karalny, którym jest przestępstwo lub wykroczenie, a jest w wieku pomiędzy 13, a 17 rokiem życia. W sytuacji, gdy dziecko ma więcej niż 17 lat odpowiada przed sądem jak dorosły, natomiast mające poniżej 13 lat odpowiada przed sądem jak w przypadku demoralizacji. W sytuacji, w której dziecko odpowiadało już wcześniej na zasadach opisanych w/w punktach i istnieje dodatkowa potrzeba wydania przez sąd orzeczenia o zakresie wykonywania wobec dziecka środków wychowawczych lub poprawczych.
"Nieletni, który po ukończeniu 14 lat, a przed ukończeniem 15 lat, dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 148 par. 2 lub 3, może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają oraz zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że stosowanie środków Zgodnie z przepisami prawa, definicję sprawcy nieletniego spełnia każdy, kto w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 17 lat. Proces karania nieletnich za określone czyny wygląda nieco inaczej, niż w przypadku osób dorosłych, w związku z czym nasuwa się wiele pytań. Jak wygląda proces karny i odpowiedzialność nieletnich? Jakie mogą być zastosowane kary wobec osób łamiących prawo przed ukończeniem 17 lat?Proces karny nieletnich – jak wygląda? Procesami w sprawach nieletnich zajmuje się sąd rodzinny. Następuje wszczęcie postępowania wyjaśniającego, które należy zacząć od wysłuchania nieletniego i jego opiekunów prawnych, a także zarządzenia niezbędnych czynności, obejmujących przeszukanie. Podczas prowadzenia postępowania wyjaśniającego, sąd rodzinny współpracuje z policją. Obligatoryjnym krokiem jest zawiadomienie rodziców lub opiekunów prawnych o wszczęciu postępowania. Można zawiadomić również szkołę, do której uczęszcza nieletni. Aby uzyskać pełny obraz sprawy, przeprowadzany jest wywiad środowiskowy, a w razie potrzeby wystawiana jest opinia rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego, czy też, jeśli zachodzi taka konieczność, przeprowadzane jest badanie pod kątem oceny stanu psychicznego osoby nieletniej. Kiedy osoba nieletnia odpowiada jak dorosły? Istnieją sytuacje, w których nieletni podlega zwykłemu procesowi karnemu tak jak osoba dorosła. Jest tak wtedy, kiedy nieletni ukończył 15 lat i dopuścił się któregoś z niżej wymienionych czynów karalnych: zabójstwo, gwałt, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, użycie broni palnej lub innego narzędzia obezwładniającego, napaść na funkcjonariusza, kradzież z użyciem przemocy, przetrzymywanie zakładników. W jakim trybie odbywa się przesłuchanie osoby nieletniej? Jest ona przesłuchiwana przez policję, w obecności rodziców lub prawnych opiekunów. W przypadku, gdy osoby te nie mogą się stawić, zastępuje ich wychowawca, szkolny pedagog lub inna osoba bliska. Przed rozpoczęciem przesłuchania konieczne jest poinformowanie osoby nieletniej na piśmie na temat jego praw, a wysłuchanie zeznań powinno odbyć się w warunkach zbliżonych do naturalnych i w miarę możliwości w miejscu zamieszkania osoby nieletniej. Zaleca się dodatkowo unikanie wielokrotnego przesłuchania nieletniego w sprawie tych samych okoliczności lub okoliczności potwierdzonych już prawa przysługują nieletniemu podczas przesłuchania? Prawa przysługujące osobie nieletniej podczas przesłuchania obejmują prawo do odmowy składania wyjaśnień, prawo do odmowy odpowiedzi na niektóre pytania, prawo do obrońcy w procesie karnym, prawo dostępu do akt mogą być zastosowane kary wobec nieletnich? Kara więzienia dla osoby nieletniej jest uzasadniona wyłącznie w przypadku popełnienia wyżej wymienionych czynów lub w sytuacji, kiedy środki wychowawcze i środek poprawczy nie przyniosą wychowawcze Są one stosowane dosyć często w przypadku, gdy sąd rodzinny przekaże sprawę szkole lub innej instytucji odpowiedzialnej za opiekę nad osobą nieletnią przy założeniu, że wykorzystywane tamże środki wychowawcze okażą się wystarczające. Zaliczają się do nich: upomnienie, wykonanie prac społecznych, ustalenie nadzoru wykonywanego przez rodziców lub opiekunów, ustanowienie nadzoru kuratora, umieszczenie w rodzinie zastępczej lub też specjalistycznym ośrodku poprawcze Umieszczanie osoby nieletniej w zakładzie poprawczym możliwe jest tylko w przypadku popełnienia czynu karalnego po ukończeniu 13 lat. Środki leczniczo-wychowawcze Wykorzystuje się je w sytuacji, gdy osoba ukarana jest upośledzona umysłowo, cierpi na chorobę psychiczną lub jest uzależniona od alkoholu czy też narkotyków. Wówczas nieletni jest umieszczany w zakładzie psychiatrycznym lub pomoc adwokata w sprawach nieletnich Proces osoby nieletniej w sądzie rodzinnym potrafi być równie zawiły, co w przypadku sądzenia osób dorosłych, dlatego też potrzebna może okazać się pomoc adwokata. Aby uzyskać wsparcie na każdym etapie postępowania, zgłoś się do Kancelarii Adwokackiej Krzysztoporski. Specjalizujemy się w sprawach związanych z prawem rodzinnym i opiekuńczym, dzięki czemu możemy zająć się reprezentowaniem osób nieletnich przed sądem rodzinnym lub karnym.
Jaka jest różnica między nieletnimi a dorosłymi? • Osoby poniżej wieku dorosłego są traktowane jak nieletni i termin ten jest częściej używany w przepisach dla młodocianych przestępców, a także w sądach zajmujących się przestępczością nieletnich. • Nieletni to termin lub status przyznawany osobom na podstawie ich wieku.
Zgodnie z podstawową zasadą polskiego prawa karnego, odpowiedzialność karną za przestępstwa określone w kodeksie karnym ponosi ten, kto dopuszcza się czynu zabronionego po ukończeniu 17 roku życia. Zasada ta została wyrażona w art. 10 § 1 Przepis ten należy odczytywać jednocześnie z art. 1 który stanowi że odpowiedzialności karnej podlega ten komu można przypisać winę w czasie czynu. Ustawodawca przyjął bowiem, że warunkiem przypisania sprawcy winy w czasie czynu jest osiągniecie przez niego odpowiedniego stopnia dojrzałości psychofizycznej, która sprowadza się do możliwości rozpoznania społecznego znaczenia własnego zachowania. Tak więc, po ukończeniu 17 roku życia osoba tak traktowana jest na gruncie prawa karnego jako osoba dojrzała (dorosła), natomiast do tego czasu, osoba jest traktowana jako nieletnia. Zasadą jest, że nieletni nie ponosi odpowiedzialności karnej w myśl przepisów kodeksu karnego. Nie oznacza to jednak, że nie ponosi on żadnej odpowiedzialności. W pierwszej kolejności w stosunku do nieletnich zastosowanie znajdują przepisy ustawy o postepowaniu w sprawach nieletnich. Wyjątkiem od powyższej zasady jest paragraf 2 art. 10 w którym zapisano że nieletni pod pewnymi warunkami ponosi odpowiedzialność na tych samych zasadach co osoba dorosła. Warunki te są następujące: w chwili popełnienia czynu zabronionego nieletni musi mieć ukończony 15 rok życia, zarzucany nieletniemu czyn musi znajdować się w katalogu przestępstw wyliczonych w art. 10 § 2 okoliczności sprawy, stopnień rozwoju sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste przemawiają za tym, aby nieletni ponosił odpowiedzialność karną na zasadach jak dorosły, jeżeli stosowane dotychczas środki wychowawcze i poprawcze okazały nieskuteczne (przesłanka ta ma charakter szczególny i uzupełniający – uprzednie stosowanie powyższych środków nie jest warunkiem koniecznym do przypisania odpowiedzialności karnej wg Do katalogu przestępstw o których mowa w podpunkcie b) nalezą: - art. 134 – zamach na życie Prezydenta RP, - art. 148 § 1-3 – zabójstwo, zabójstwo kwalifikowane, - art. 156 § 1 lub 3 – spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu człowieka, - art. 163 § 1 lub 3 – spowodowanie zdarzenia zagrażającego życiu, zdrowiu lub mieniu, - art. 166 – przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym, - art. 173 § 1 lub 3 – spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, - art. 197 § 3 lub 4 – kwalifikowane postacie zgwałcenia, - art. 223 § 2 – czynna napaść na funkcjonariusza publicznego ze skutkiem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, - art. 252 § 1 lub 2 – wzięcie zakładnika w celu wymuszenia określonego działania innych podmiotów, - art. 280 – kradzież z użyciem przemocy. Damian Opalski
Nieletni odpowiada jak dorosły Art. 10 par 2 k.k. Nieletni odpowiada jak dorosły Art. 10 par 2a k.k. (nowelizacja wejdzie w życie 1.10.2023) Ukończone 15 lat Po ukończeniu 14 lat, a przed ukończeniem 15 lat Popełnił jeden z enumeratywnie wyliczonych czynów (katalog zamknięty) Popełnił czyn z art. 148 § 2 lub § 3 k.k.
W powszechnym wyobrażeniu osobą małoletnią jest osoba niepełnoletnia, taka, która nie ma jeszcze skończonych 18 lat. Jak określa art. 10 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, pełnoletni to osoba mająca ukończone 18 lat lub taka, która przed tym wiekiem zawarła związek małżeński — w takim wypadku nie traci ona pełnoletności nawet po unieważnieniu małżeństwa. Innymi powszechnie używanymi określeniami (także na co dzień) są młodociani, niepełnoletni, nieletni. O ile w potocznym rozumieniu rozróżnianie niektórych z tych pojęć nie ma dla nas większego znaczenia, o tyle w świetle prawa jest to kwestia niesamowicie istotna, wręcz fundamentalna. Fot.: KPP Aleksandrów Kujawski Ujęcie prawnokarne Zgłębiając wiedzę o osobach młodych, trzeba poznać całokształt uwarunkowań prawnych dotyczących tej grupy osób. W polskim prawie istnieje pojęcie młodocianego. Jest on sprawcą, który popełniając czyn zabroniony, nie ukończył 21 lat i podczas orzekania sądu w pierwszej instancji nie miał ukończonych 24 lat. W woli sądu leży możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary, gdy przemawiają względy z art. 54 aby sąd kierował się przede wszystkim tym, by sprawcę wychować. Kodeks karny w art. 10 wyraża się na temat osoby nieletniej. W § 1 tego artykułu czytamy, że „na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat”. Z kolei, jak można zauważyć w komentarzu do Kodeksu karnego, „przyjmując ogólną regułę lat 17, dopuszcza również [kodeks] (…) możliwość elastycznego stosowania granicy wieku uzasadniającej odpowiedzialność karną. Jednakże, gdy chodzi o dolną granicę odpowiedzialności karnej, wyjątek (…) został wyraźnie pogłębiony w sensie przedmiotowym i podmiotowym. Odpowiedzialności w pewnych przypadkach mogą podlegać już osoby od lat 15. W § 2 artykułu 10 Kodeksu karnego czytamy „nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2, 3, art. 156 § 1, 3, art. 163 § 1, 3, art. 166, art. 173 § 1, 3, art. 197 § 3, art. 252 § 1, 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne”. Artykuły wymienione w § 2 stanowią grupę poważnych przestępstw, przez popełnienie których nieletni powyżej 15 lat odpowiada jak osoba dorosła:– art. 134 dotyczy dopuszczenia się zamachu na życie prezydenta RP,– art. 148 zabójstwa człowieka,– art. 156 spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,– art. 163 sprowadzenia zdarzenia mogącego zagrozić życiu lub zdrowiu znacznej ilości osób lub tez mieniu w wielkim rozmiarze,– art. 166 podstępu lub gwałtu albo groźby ich zastosowania do przejęcia kontroli nad statkiem powietrznym lub wodnym,– art. 173 sprowadzenia katastrofy w ruchu powietrznym, wodnym lub lądowym, która zagraża zdrowiu i życiu wielu osób lub też znacznemu mieniu,– art. 197 doprowadzenia innej osoby do obcowania płciowego za pomocą przemocy, podstępu lub bezprawną groźbą,– art. 252 przetrzymywania zakładnika w intencji zmuszenia państwowego, samorządowego organu lub organizacji, instytucji, grupy osób, osoby prawnej lub fizycznej do określonego zachowania się,– art. 280 kradzieży z użyciem przemocy lub z groźbą jej natychmiastowego użycia, spowodowania u człowieka stanu bezbronności lub nieprzytomności. Art. 10 § 3 informuje, że w wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. Zgodnie z art. 54 sąd, wymierzając karę młodocianemu lub nieletniemu, kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawca został wychowany. Zastrzega się nieorzekanie kary dożywotniego pozbawienia wolności dla sprawcy, który nie ukończył 18 lat w trakcie popełniania przestępstwa. Z kolei art. 10 § 4 brzmi następująco: „W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają”. Art. 10 § 4 przewiduje możliwość podniesienia limitu odpowiedzialności karnej do lat 18 w niektórych przypadkach, ogólnie ujmując, opóźnionego rozwoju obywatelskiego, społecznego czy intelektualnego młodego człowieka. Nieletni nawet po popełnieniu poważnych przestępstw sądzony będzie łagodniej niż dorosły. Jego kara w takim wypadku nie może być wyższa niż 2/3 górnej granicy przewidzianej w ustawie za dany czyn. Sąd może także zastosować nadzwyczajne złagodzenie sankcji. Do decyzji sądu należy także wymierzenie kary sprawcy występku mającemu miedzy 17 a 18 lat — sąd może zastosować środki poprawcze, lecznicze albo wychowawcze przewidziane dla nieletnich. W przypadkach określonych w art. 10 § 4 stosuje się środki przewidziane w Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ujęcie proceduralno-wychowawcze Do ujęcia proceduralno-wychowawczego odnosi się Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, której celem nadrzędnym jest profilaktyka rozumiana jako zmierzenie do przeciwdziałania przestępczości i demoralizacji nieletnich. Ustawa ta określa nieletniego trochę inaczej niż Kodeks karny. Art. 1 § 1 informuje, że przepisy tej ustawy stosuje się w sprawach zwalczania i zapobiegania demoralizacji w stosunku do osób, które nie ukończyły 18 lat, w sprawach o karalne czyny — do osób, które ukończyły 13 lat, a nie skończyły 17 lat oraz w stosunku do osób, które nie ukończyły 21 lat, a wobec do nich orzeczono wykonywanie środków poprawczych lub wychowawczych. Nieletnim jest więc:– w zakresie zwalczania i zapobiegania demoralizacji osoba niemająca skończonych 18 lat– w przypadku orzeczonych już środków poprawczych i wychowawczych osoba mająca mniej niż 21 lat– w zakresie postępowania o czyny karalne, którymi są niektóre wykroczenia i przestępstwa, osoba mająca między 13 a 17 powiedzieć, że do odpowiedzialności karnej pociągane są z reguły osoby, które w czasie popełnianej zbrodni ukończyły 17 lat. Poza nielicznymi wyjątkami osoby mające między 13 a 17 lat podlegają innym zasadom prawnym niż dorośli. Łącząc to wszystko w całość, można stwierdzić, że niezgodne z prawem zachowania nieletnich, które wymagają reakcji wymiaru sprawiedliwości to te popełnione zgodnie z art. 10 § 2 kodeksu karnego zachowania świadczące o demoralizacji nieletniego oraz czyny karalne. Czyny karalne nieletnich przez Ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich rozumiane są jako czyny zabronione popełniane przez osoby w wieku między 13 a 17 lat. Może to być przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie opisane jest w kodeksie wykroczeń w art. 1 § 2 (czyny zabronione w art. 50a, art. 51, art. 69, art. 74, art. 76, art. 85, art. 87, art. 119, art. 122, art. 124, art. 133 i art. 143). Trudno przedstawić wszystkie z nich, jest mowa o posiadaniu noży czy maczet w miejscu publicznym, zakłócaniu spokoju, niszczeniu znaków, rzucaniu kamieniami w pojazdy będące w ruchu czy kradzieży. Sprawcy takich czynów nie odpowiadają jednak przed sądem karnym, lecz przed sądem rodzinnym, który stosuje wobec nich środki poprawcze lub wychowawcze. Jeżeli nieletni popełni któryś z opisanych wyżej czynów karalnych razem z dorosłym, to jego sprawa zostaje wyłączona przez prokuratora i przekazana do sądu rodzinnego. W art. 4 § 1 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich zawarte są przykładowe okoliczności świadczące o demoralizacji nieletniego; są to: uprawianie nierządu, używanie alkoholu lub innych środków z zamiarem wprowadzenia się w stan odurzenia, naruszanie zasad współżycia społecznego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, włóczęgostwo, popełnienie czynu zabronionego czy udział w grupach przestępczych. Podsumowanie Istnieją dwa modele postępowania z nieletnim. Pierwszy to model opiekuńczo-wychowawczy, czyli taki, w którym nie stosuje się środka izolacyjnego, ale np. orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów, zobowiązuje się sprawce do przeproszenia pokrzywdzonego albo do naprawienia szkody, ustanawia się kuratelę. Drugi to model poprawczy, polegający na umieszczeniu sprawcy czynu w ośrodku poprawczym. Ważne, aby pamiętać, iż zgodnie z prawem każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję. Małoletni, który nie ukończył 13 lat, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę, a więc nie może być pociągany do odpowiedzialności za popełniane czyny. Źródła: – Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy; – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; – Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich; – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny; – red. T. Bojarski, Kodeks karny: komentarz, Warszawa 2009; – K. Gromek, Komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, Warszawa 2004; – J. Z. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Warszawa 2006; – Encyklopedia. Prawo nie tylko dla prawników, Bielsko-Biała 2002; –
Kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7, dopuszcza do przebywania małoletniego na drodze publicznej lub na torach pojazdu szynowego, podlega karze grzywny albo karze
Sprawy nieletnich / Jakie mam prawa przed sądem dla nieletnich? Bez względu na to czy jesteś rodzicem dziecka, które ma sprawę przed sądem dla nieletnich, czy też jesteś nieletnim i toczy się wobec Ciebie postępowania, warto wiedzieć jakie prawa przysługują Ci jako stronie postępowania. Jako rodzic jesteś stroną postępowania (art. 30 upn). Zgodnie z art. 30 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, stronami postępowania są: nieletni; rodzice lub opiekun nieletniego; prokurator. Ustawa przyznaje rodzicom i opiekunowi nieletniego status strony, niezależnej od dziecka. Tym samym mogą oni działać we własnym imieniu jako samodzielny podmiot postępowania. Jednak jeżeli dziecko nie ukończyło nie ukończył 13 lat, nadal spełniają oni rolę przedstawicieli procesowych. Pamiętaj! Tobie oraz Twojemu dziecku jako stronom postępowania przysługuje wiele uprawnień, z których możecie i powinniście korzystać! Nieletni po ukończeniu 13 roku życia ma prawo samodzielnie działać w postępowaniu. Nieletni od 13. roku życia ma pełną zdolność do czynności procesowych (art. 573 kpc), tym samym może samodzielnie w toku postępowania dokonywać wszelkich czynności procesowych, a sąd ma obowiązek doręczać mu się orzeczenia, zarządzenia, zawiadomienia i odpisy pism. Uwaga! Dziecko po ukończeniu 13 roku życia jest samodzielną stroną postępowania i powinny mu być doręczane orzeczenia, zarządzenia, zawiadomienia i odpisy pism niezależnie od doręczeń dokonywanych rodzicom. Nieletni ma prawo korzystać z pomocy obrońcy. W postępowaniu wyjaśniającym oraz postępowaniu opiekuńczo-wychowawczym nieletni może mieć obrońcę (art. 36 par. 1 oraz art. 44 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) - jest to jego uprawnienie i chociaż często warto, to nie ma obowiązku z niego korzystać. W sytuacji gdy interesy nieletniego są sprzeczne z interesami jego rodziców lub opiekuna, został umieszczony w schronisku dla nieletnich, albo w postępowaniu poprawczym udział obrońcy jest obowiązkowy i bez jego udziału sprawa w ogóle nie może się toczyć (tzw. obrona obligatoryjna). Masz prawo zaskarżyć postanowienia naruszające Twoje prawa! (art. 38 upn) Powyższe uprawnienie wynika z art. 38 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Masz prawo zapoznać się z aktami postępowania. Zgodnie z art. 36 par. 2 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich jako strona postępowania masz prawo przeglądać akta sprawy i robić z nich odpisy, każdorazowo musisz jednak uzyskać na to zgodę sędziego rodzinnego. Odmowa wglądu do akt sprawy następuje w formie zarządzenia, na które służy zażalenie do sądu rodzinnego. Możesz i powinieneś składać wnioski dowodowe (!). Nieletni powinien być przesłuchiwany w obecności rodziców, opiekuna albo obrońcy. Jeżeli zapewnienie ich obecności byłoby w danym wypadku niemożliwe, należy wezwać nauczyciela, przedstawiciela powiatowego centrum pomocy rodzinie lub przedstawiciela organizacji społecznej, do której zadań statutowych należy oddziaływanie wychowawcze na nieletnich lub wspomaganie procesu ich resocjalizacji(art. 39 upn). Sąd ma obowiązek zawiadomić Cię o terminie rozprawy. Wynika to z art. 51 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Jednak Twoje niestawiennictwo nie tamuje rozpoznania sprawy, pod warunkiem, że było dokonane prawidłowo. Rozprawa powinna odbywać się z wyłączeniem jawności. Zgodnie z art. 53 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich jawność rozprawy może być uzasadniona jedynie względami wychowawczymi. Nieletni może robić uwagi i składać wyjaśnienia co do każdego dowodu przeprowadzanego w jego obecności oraz zadawać pytania, osobom przesłuchiwanym na rozprawie.
Jeżeli popełni czyn karalny (tj. przestępstwo, albo część wykroczeń) i ma więcej niż 13 a mniej niż 17 lat (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły, natomiast dziecko, które popełnia czyn karalny przed popełnieniem 13 roku życia odpowiada na zasadach opisanych w pkt 1, tj. w
Ostatnia aktualizacja: 2020-08-12 | Średni czas czytania: 02:35 Odpowiedzialność karna nieletniego zasadniczo odbywa się według zasad przewidzianych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. W niektórych przypadkach nieletni odpowiada jednak jak osoba dorosła. Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w tym artykule. Kto to jest nieletni? Zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich nieletni to osoba: która nie ukończyła lat 18 - w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji, która ukończyła 13 lat, ale nie ukończyła lat 17 - w zakresie postępowania w sprawach o czyny karalne, która nie ukończyła 21 lat - w zakresie wykonywania środków poprawczych lub wychowawczych. Granica wiekowa odpowiedzialności karnej określona w Kodeksie karnym wynosi 17 lat. Oznacza to, że zasadniczo za popełnione przestępstwa odpowiadają tylko osoby, które ukończyły 17. rok życia. W niektórych przypadkach jednak nieletni może odpowiadać jak dorosły. Odpowiedzialność karna nieletniego Zasadniczo, gdy nieletni dopuści się popełnienia przestępstwa, stosuje się do niego przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Dodatkowo, jego odpowiedzialność na tej podstawie jest uzależniona od jego wieku: gdy nieletni dopuszcza się czynu zabronionego przed ukończeniem 13 lat - sąd traktuje popełnienie takiego czynu wyłącznie jako przejaw demoralizacji nieletniego i może zastosować środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, gdy nieletni dopuszcza się czynu zabronionego pomiędzy 13 a 17 rokiem życia - zasadniczo sąd stosuje środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. W tym zakresie następują jednak wyjątki, o których mowa poniżej. W wyjątkowych przypadkach nieletni może odpowiadać za popełnione przestępstwo po ukończeniu 15 roku życia. Odpowiedzialność ta może zachodzić, gdy nieletni dopuścił się następujących czynów zabronionych: zamach na życie Prezydenta, zabójstwo (z wyjątkiem zabójstwa popełnionego w afekcie), spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sprowadzenia zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zawładnięcie statkiem morskim lub powietrznym, spowodowanie katastrofy w komunikacji, zgwałcenie, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, wzięcie zakładnika, rozbój. Popełniając jedno z wymienionych przestępstw nieletni po ukończeniu 15. roku życia może odpowiadać na takich samym zasadach jak osoba dorosła, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości oraz warunki osobiste za tym przemawiają, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskutecznie. Jeżeli nieletni po ukończeniu 15. roku życia odpowiada jak osoba dorosła, orzeczona kara nie może przekroczyć 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane przestępstwo. Sąd może również zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Sytuacja nieletniego w prawie karnym jest zatem uregulowana dwutorowo, ponieważ zasadniczo nie stosuje się do niego regulacji przewidzianych w Kodeksie karnym, ale w wyjątkowych przypadkach mają one do niego zastosowanie. Kodeks karny przewiduje również, że jeżeli sprawca dopuszcza się czynu zabronionego pomiędzy 17. a 18. rokiem życia, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli popełniony czyn jest występkiem, a okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Przestępstwo osoby dorosłej popełnione z nieletnim Jeżeli nieletni popełnił czyn zabroniony wspólnie z osobą dorosłą, prokurator wyłącza sprawę nieletniego i przekazuje ją do rozpoznania właściwemu sądowi rodzinnemu, chyba że przestępstwo jest z kategorii tych, za które nieletni może odpowiadać jak dorosły. Sądem właściwym do rozpatrzenia sprawy jest sąd rodzinny w miejscu zamieszkania nieletniego. O wszczęciu postępowania zawiadamia się rodziców albo opiekunów. Środki stosowane wobec nieletniego sprawcy Gdy nieletni sprawca nie odpowiada jak dorosły, sąd rodzinny może zastosować w stosunku do niego następujące środki: udzielenie upomnienia, zobowiązanie do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, ustanowienie nadzoru odpowiedzialnego rodziców lub opiekuna, ustanowienie nadzoru organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego, zastosowanie nadzoru kuratora, skierowanie do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów, orzeczenie przepadku rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego, orzeczenie umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim. Sąd rodzinny może również zastosować w stosunku do nieletniego środek poprawczy w postaci umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym. Zobacz także podobne artykuły:Podsumowując należy stwierdzić, że nieletni jak najbardziej są odpowiedzialnie za popełnione przestępstwa. Wprawdzie często dochodzenie prowadzi ostatecznie jedynie do upomnienia, jednakże już ono może odnieść skutki, a często samo nastawienie otoczenia do młodocianego może sprawić, że jego postępowanie ulegnie zmianie.Na gruncie polskiego prawa karnego mamy do czynienia z różnymi pojęciami określającymi wiek sprawcy, ofiary lub świadka. W praktyce przyjmujemy, że ukończenie 18 roku życia jest momentem osiągnięcia pełnoletniości. Jest to dla nas istotne, ponieważ wówczas zyskujemy prawo do głosowania w wyborach, picia alkoholu, czy zawarcia związku małżeńskiego. W rzeczywistości jest jednak trochę inaczej. Okazuje się, że 18. urodziny nie są jedynym momentem odpowiadania przed prawem jako dorosły. Zgodnie z przepisami prawa małoletni, nieletni i młodociany to zupełnie inne osoby, które także mogą ponosić odpowiedzialność karną. W rezultacie możemy stwierdzić, że przełomowych momentów w życiu człowieka jest więcej, niż mogłoby się wydawać. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się tej kwestii oraz wskażemy najistotniejsze cechy charakterystyczne każdego z tych pojęć. Małoletni, nieletni, młodociany – definicje Zacznijmy od wyjaśnienia, dlaczego kwestia odróżnienia od siebie tych pojęć jest tak bardzo istotna, zwłaszcza na gruncie przepisów karnych. W momencie popełnienia przestępstwa, sposób ukarania sprawcy zależny jest od jego wieku. Zazwyczaj za przestępstwo nie odpowiada osoba do 17 roku życia. Jednak jeśli mamy do czynienia z rażącym naruszeniem prawa – za przestępstwo może odpowiadać już 15-latek. Ważne jest zatem, aby określić różnicę między małoletnim, nieletnim, a młodocianym. W rezultacie, to od prawidłowej kwalifikacji zależeć będzie to, czy w ogóle spełnione zostaną przesłanki pozwalające uznać, że zostało popełnione przestępstwo lub czy dana osoba może ponosić odpowiedzialność karną za swoje czyny. Przechodząc do meritum – jaka jest różnica między osobą małoletnią, nieletnią oraz młodocianą – warto przytoczyć ustawowe definicje tych pojęć. Pierwsze z nich jest dość proste, pokrywające się z potocznym rozumieniem tego słowa. Małoletni to pojęcie stosowane w prawie cywilnym wobec osób niepełnoletnich. A więc takich, które nie ukończyły 18. roku życia (i nie uzyskały pełnoletności przez zawarcie związku małżeńskiego). Bardziej skomplikowana okazuje się kolejna kategoria osób. Pojęcie nieletniego zostało wprowadzone w treści ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. A więc dotyczy prawa rodzinnego – głównie w połączeniu ze sprawami karnymi. Zasadniczo, w sprawach o popełnienie czynu karalnego, nieletnim jest to osoba pomiędzy 13. a 17. rokiem życia. Natomiast definicją młodocianego posługuje się sam Kodeks Karny. Tym mianem określa się osobę – sprawcę przestępstwa, który popełnił je przed ukończeniem 21. roku życia, a w czasie orzekania w procesie toczącym się przed sądem I instancji ma nie więcej niż 24 lata. Małoletni, nieletni, czy młodociany? W jaki sposób kształtuje się odpowiedzialność osób małoletnich, nieletnich oraz młodocianych? Wygląda ona następująco: Małoletni po ukończeniu 13. roku życia staje się osobą o ograniczonej zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że otrzymuje uprawnienie do samodzielnego zawierania tzw. umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. Taką umową będzie np. dokonanie samodzielnych zakupów w sklepie spożywczym. Małoletni może dokonać poważniejszych czynności prawnych, jednak jego opiekun prawny musi je następnie potwierdzić. W kwestii odpowiedzialności małoletniego warto też dodać, że osoba która ukończyła 13. rok życia, odpowiada za wyrządzoną przez siebie szkodę. Popełnienie przestępstwa stypizowanego w kodeksie karnym przez nieletniego – czyli osobę między 13. a 17. rokiem życia – kończy się więc wszczęciem postępowania karnego. Sprawca takiego czynu zabronionego nie zostanie skazany na karę pozbawienia wolności, ograniczenia wolności, ani grzywny. Nieletni może natomiast otrzymać dozór kuratora, trafić do zakładu poprawczego, czy młodzieżowego ośrodka wychowawczego. Natomiast status młodocianego sprawcy czynu zabronionego powoduje, że dana osoba zostać ukarana w ,,łagodniejszy” sposób niż dorosły, jednak fakt ten oczywiście nie wyklucza poniesienia odpowiedzialności karnej za popełniony czyn. Kiedy nieletni może odpowiedzieć jak dorosły Warto wiedzieć, że nieletni także mogą podlegać odpowiedzialności karnej na gruncie Kodeksu karnego, jeżeli po ukończeniu 15 roku życia popełnili przestępstwo z poniższego katalogu, a okoliczności sprawy za tym przemawiają. A w szczególności kiedy poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Katalog przestępstw, za które nieletni odpowiada przed sądem karnym przedstawia się następująco: zabójstwo, zabójstwo kwalifikowane, wielokrotne zabójstwo, ciężkie uszkodzenie ciała, ciężkie uszkodzenie ciała ze skutkiem śmiertelnym, sprowadzenie katastrofy, sprowadzenie katastrofy ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszkodzeniem ciała wielu osób, przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym, sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, sprowadzenie takiej katastrofy ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszkodzeniem ciała wielu osób, gwałt wspólnie z inną osobą, gwałt ze szczególnym okrucieństwem, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego ze skutkiem w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy, branie lub przetrzymywanie zakładnika, branie lub przetrzymywanie zakładnika ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, rozbój, zamach na Prezydenta RP. Orzeczona wobec nieletniego kara nie może natomiast przekroczyć 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo. Dodatkowo, sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd bowiem kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. Podsumowanie W polskim prawie cywilnym i karnym funkcjonują obok siebie różne określenia dotyczące dzieci i młodzieży, w zależności od wieku oraz procedury wobec nich stosowanej. Osiemnaste urodziny nie są więc jedynym istotnym momentem ponoszenia odpowiedzialności z punktu widzenia prawa. Z dniem ukończenia 13. roku życia samodzielnie odpowiada się za popełnioną szkodę. Osoba, która ukończyła lat 17. – odpowie karnie za popełnione przestępstwo, jednakże z zastosowaniem kar o wychowawczym charakterze. Z kolei przestępca, który w dniu popełnienia czynu zabronionego nie będzie starszy niż 21 lat – ma szansę na niższą karę z uwagi na swój wiek. Przeczytaj także: Tymczasowe aresztowanie – wszystko, co musisz wiedzieć ______________________________________________________ Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski Potrzebujesz pomocy prawnej? Skontaktuj się ze mną: +48 695-501-001 kancelaria@Znęcanie się (art. 207 kk) należy do najpowszechniejszych przestępstw. Grozi za nie kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a w szczególnych wypadkach karą może być nawet 12 lat więzenia. Nie każde jednak zachowanie, które potocznie moglibyśmy określić jako znęcanie, będzie przestępstwem znęcania w rozumieniu
SPRAWY KARNE – Poznań Kancelaria świadczy pomoc klientom w sprawach karnych i karnoskarbowych w Poznaniu i w Wielkopolsce. Reprezentujemy klientów przed sądami wszystkich instancji w Poznaniu i w Wielkopolsce, na każdym etapie postepowania: w postępowaniu przygotowawczym przed sądem I instancji w postępowaniu apelacyjnym w postępowaniu kasacyjnym w sprawach karnych wykonawczych. Szukasz adwokata od spraw karnych? Będziemy walczyć o Ciebie, aby wyciągnąć Cię z kłopotów. Reprezentujemy klientów w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez: Prokuraturę, Policję, CBA i ABW. Reprezentujemy klientów w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym także w sprawach o przestępstwa skarbowe w Poznaniu. Jako adwokaci, w sprawach karnych występujemy w charakterze obrońcy. Kancelaria zlokalizowana jest w centrum Poznania (Wilda). Zapewniamy zaangażowanie i dyskrecję. W sprawach karnych wykonawczych wspieramy klientów w doradztwie w zakresie zasad odbywania kary i kwestiach związanych z jej odbywaniem (np. przygotowanie wniosków o warunkowe przedterminowe zwolnienie z kary pozbawienia wolności, sporządzanie wniosków o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary). „W sprawach karnych priorytetem jest dla nas dyskrecja i troska o klienta. Wspólnie szukamy najlepszej drogi wyjścia z sytuacji, w której się znalazłeś.” Mecenas Marlena Słupińska-Strysik PRAWO KARNE – POZNAŃ, WILDA Windykację należności zawsze rozpoczynamy od skierowania do dłużnika wezwania do zapłaty. To pismo, sygnowane przez naszą Kancelarię Prawną, w którym wzywały dłużnika by dobrowolnie spłacił dług, w przeciwnym razie sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego. Jednocześnie tłumaczymy dłużnikowi: Skąd wzięło się zadłużenie Jakie są podstawy prawne naszych działań i dochodzonej należności Jakie są skutki nieuregulowania długu w terminie Dlaczego zapłata długu w terminie jest korzystna dla dłużnika i dlaczego pozwala mu na zaoszczędzenie środków finansowych KONTAKT Zatrzymanie prawa jazdy – Poznań Zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić jedynie w sytuacjach określonych przez prawo. To zawsze poważna dolegliwość, ale dla niektórych osób może okazać się bardziej dotkliwe. Mowa w szczególności o kierowcach zawodowych, osobach dojeżdżających do pracy, czy osobach zamieszkałych na terenach słabo skomunikowanych. Zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić na podstawie art. 135 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten opisuje okoliczności, w których Policjant może zatrzymać dokument prawa jazdy. W praktyce do najważniejszych z nich należą: Uzasadnione podejrzenie, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu Przekroczenie liczby 24 punktów lub 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego (w zależności od okoliczności) Kierowanie pojazdem z prędkością o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. W przypadku zatrzymania prawa jazdy przysługuje Ci zażalenie na postanowienie sądu lub prokuratora w przedmiocie jego zatrzymania. Masz na to 7 dni, licząc od dnia jego doręczenia. W ramach Kancelarii w Poznaniu podejmujemy się reprezentacji klientów, w stosunku do których doszło do zatrzymania prawa jazdy. Staramy znaleźć ścieżkę obrony, która zwróci Ci możliwość kierowania pojazdami. Proszę o kontakt Jazda po alkoholu – 178a kk Jazda po alkoholu to jedno z najpowszechniejszych przestępstw popełnianych nie tylko na naszych drogach, ale w ogóle, spośród wszystkich przestępstw. Stanowi ona czyn zabroniony określony a art. 178a Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Sytuacja sprawcy radykalnie się pogarsza w przypadku, gdy był on już wcześniej skazany za jazdę po alkoholu. W takiej sytuacji sąd wymierza karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W sprawach związanych z jazdą pod wpływem alkoholu kluczowym okaże się poziom stężenia alkoholu w organizmie kierowcy. Będzie to mieć wpływ nie tylko na kwalifikację prawną czynu (przestępstwo lub wykroczenie) ale także na wymiar grożącej sprawcy kary, wymierzanej przez poznańskie sądy. W sprawach związanych z jazdą pod wpływem alkoholu kluczowym jest zaangażowanie dobrego adwokata od spraw karnych. Demoralizacja – Poznań Odpowiedzialność za popełnione czyny może dotyczyć także dzieci i młodzież powyżej 13 roku życia. W takim przypadku mówimy o zjawisku demoralizacji. Przejawami demoralizacji mogą być takie zachowania jak: spożywanie alkoholu, palenie papierosów, używanie narkotyków i środków odurzających, agresja, stosowanie przemocy, udział w bójkach lub pobiciach, kradzieże, wandalizm, ucieczki z domu, używanie wulgarnego słownictwa, zaczepki. Wyżej opisane zachowania mogą prowadzić do zatrzymania przez Policję a nawet do umieszczenia w Policyjnej Izbie Dziecka. W stosunku do nieletniego, któremu wykazano demoralizację mogą zostać zastosowane środki wychowawcze lub poprawcze. Orzeka o nich Sąd Rodzinny i Nieletnich. Środki te mogą mieć zróżnicowaną dolegliwość. Można do nich zaliczyć nadzór kuratora, nadzór rodziców, umieszczenie w ośrodku wychowawczym, umieszczenie w ośrodku socjoterapii, umieszczenie w placówce leczniczej, umieszczenie w zakładzie poprawczym. Demoralizacja i postępowanie jej towarzyszące to bardzo poważny sygnał ostrzegawczy dla rodziców. Często jest ona wstępem do dalszej i bardziej rozwiniętej aktywności za granicą prawa. W przypadku wszczęcia wobec dziecka postępowania o demoralizację warto zapewnić mu jak najlepszą ochronę prawną. Skutki najbardziej dolegliwych kar mogą bowiem w różny sposób oddziaływać na nieletnich. Kancelaria oferuje pomoc w reprezentacji w sprawach o demoralizację. Proszę o kontakt OSZUSTWO – POZNAŃ Oszustwo jest czynem zabronionym uregulowanym w art. 286 § 1 Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.” Oszustwo występuje też w postaciach kwalifikowanych. Oszustwo należy do statystycznie najczęściej zarzucanych czynów w Poznaniu. W niektórych sprawach mamy do czynienia z bardzo cienką granicą między oszustwem a sprawą cywilną. Często wierzyciele, którzy nie są w stanie przed sądem cywilnym wyegzekwować swojej należności zawiadamiają organy ścigania. Oszustwo łatwo też pomylić ze zwykłym wprowadzeniem w błąd. W przypadku zarzucenia oszustwa kapitalne znaczenie ma przyjęta linia obrony przez oskarżonego. Dobrze zaplanowana obrona poparta wiarygodnymi dowodami daje szansę na pozytywne zakończenie sprawy. Warto skorzystać z pomocy dobrego adwokata od spraw karnych w Poznaniu. KONTAKT Kradzież – art. 278 kk – Poznań Kolejnym popularnym przestępstwem przeciwko mieniu jest kradzież – a więc czyn zabroniony określony w art. 278 § 1Kodeksu karnego. Przepis te stanowi, że: „Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.” Aby mówić o kradzieży muszą zostać spełnione 2 przesłanki: Musi nastąpić zabór rzeczy Po stronie sprawcy musi występować zamiar przywłaszczenia rzeczy Warto zauważyć, że zabór rzeczy w celu przywłaszczenia może być zarówno przestępstwem jak i wykroczeniem. Decyduje o tym wartość skradzionej rzeczy. Jeśli wartość ta wynosi co najmniej 500 zł, to mamy do czynienia z przestępstwem. Jeśli zaś jest niższa niż 500 zł, to mamy do czynienia jedynie z wykroczeniem. W praktyce istnieje kilka czynów zabronionych, które pozornie mogą nosić znamiona kradzieży. Należą do nich: Kradzież rozbójnicza Kradzież z włamaniem Rozbój Przywłaszczenie. W 2020 r. został uregulowany szczególny typ kradzieży – tzw. kradzież szczególnie zuchwała. Jest ona uregulowana w art. 278a kodeksu karnego. Z kradzieżą zuchwałą mamy do czynienia, gdy sprawca, dokonując zaboru mienia w celu przywłaszczenia, swoim jawnym zachowaniem wykazuje postawę lekceważącą lub wyzywającą wobec posiadacza rzeczy lub otoczenia, obliczoną na zaskoczenie lub zastraszenie, a w szczególności wtedy, gdy stosuje przemoc w postaci nie stanowiącej jednak gwałtu na osobie. Osobie, której zarzucono popełnienie kradzieży zuchwałej grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Stalking, nękanie – art. 190a kk Stalking, a więc uporczywe nękanie innej osoby, to stosunkowo nowe przestępstwo w polskim prawie. Pojawiło się ono w 2011 r. Zostało zdefiniowane w art. 190a Kodeksu karnego, który stanowi co następuje: „Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.” Stalking jest coraz popularniejszym przestępstwem w polskich realiach. Na czym jednak praktycznie może polegać? Otóż może przybrać różną formę, w szczególności: Śledzenia Naruszania miru domowego – nachodzenia w domu Wydzwaniania lub wypisywania sms-ów Obserwowania, podglądania, zaczepiania ofiary Uszkadzania mienia ofiary, włamywania się na jej konta, w tym na portale społecznościowe Robienia zdjęć, nagrywania filmów Szantażów, gróźb, manipulacji. Jak widać pojęcie stalkingu jest bardzo płynne. Oznacza to, że zarówno łatwo można stać się jego ofiarą, jak i ofiarą niesłusznego oskarżenia o uporczywe nękanie. W ramach Kancelarii reprezentujemy obie strony sporu. Pomagamy zarówno dochodzić odpowiedzialności od sprawców stalkingu, jak i chronić osoby niesłusznie oskarżone o uporczywe nękanie. Groźby karalne – art. 190 kk – Poznań Ze stalkingiem może być powiązane przestępstwo gróźb karalnych – określone w art. 190 Kodeksu karnego. Z tym, że groźby karalne mogą stanowić – i zwykle stanowią – samodzielny czyn zabroniony. Zobaczmy co mówi przepis z art. 190 § 1 kk: „Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Ściganie tego przestępstwa odbywa się jedynie na wniosek pokrzywdzonego. Kancelaria reprezentuje obie strony postępowań w przedmiocie popełnienia przestępstwa jakim są groźby karalne. Działamy zarówno jako pełnomocnik pokrzywdzonego (pomagamy zgłosić zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa), jak i obrońca oskarżonego. Zniesławienie, pomówienie – art. 212 kk Pomówienie (zniesławienie) to kolejne przestępstwo, które nadal często gości na wokandach w Poznaniu. Ten czyn zabroniony został uregulowany w art. 212 § 1 Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.” Warto zauważyć, że nie dopuszcza się pomówienia ten, kto podaje o pokrzywdzonym informacje zgodne z prawdą. Sąd może orzec też nawiązkę na rzecz PCK albo inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. Jak widać dopuszczenie się przestępstwa zniesławienia może być bolesne w skutkach dla finansów skazanego. FAQ Jak odzyskać prawo jazdy po wyroku w Poznaniu?Jeśli został już orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów wobec Ciebie, to istnieje kilka sposobów, aby odzyskać prawo jazdy: Odczekanie wymierzonej kary Wniesienie środka odwoławczego od wyroku pierwszej instancji – jeśli jeszcze się nie uprawomocnił Przez skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów w zw. z zamontowaniem blokady alkoholowej Przez uznanie zakazu prowadzenia pojazdów za wykonany. Jeśli kierowca zdecyduje się na odczekanie okresu, na który stracił prawo jazdy, to jego odzyskanie wymaga wszczęcie przez niego ścieżki administracyjnej. Powinien w tym celu złożyć wniosek do lokalnego starosty. Do wniosku powinno zostać załączone zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami. W przypadku, gdy okres na który zatrzymano prawo jazdy przekroczył rok, kierowca powinien ponownie zdać egzamin na prawo jazdy. Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły?W prawie karnym granica odpowiedzialności karnej nie pokrywa się z granicą pełnoletności. Zgodnie z art. 10 § 1 KK, na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Co więcej, w przypadku szczególnie nagannych przestępstw (zabójstwo, wywołanie katastrofy, gwałt, kradzież rozbójnicza) odpowiedzialności karnej na zasadach określonych KK podlegać może nawet piętnastolatek. W tym ostatnim przypadku muszą zachodzić dodatkowe okoliczności, tj. okoliczności sprawy i stopień rozwoju sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste muszą za tym przemawiać, a poprzednio stosowane wobec sprawcy środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. W praktyce odpowiedzialność karna osób nieletnich jest bardzo zróżnicowanym i skomplikowanym zagadnieniem i każdorazowo należy pilnie skontaktować się z dobrym adwokatem od spraw karnych w Poznaniu. Co to jest stalking?Stalking to przestępstwo polegające na złośliwym i uporczywym nękaniu innej osoby. Stalking przejawia się w nieuprawnionym inwigilowaniu innej osobie, śledzeniu jej, przeglądania korespondencji, naruszania prywatności, czy nagabywaniu. Stalking w Polsce jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Natomiast mianem stalkera określa się osobę będącą sprawcą przestępstwa stalkingu. Co grozi za podrobienie podpisu?W Polsce podrabianie podpisu to czyn niemal nagminny. Z podobną skalą mamy do czynienia w Poznaniu. Przestępstwem podrobienia podpisu jest każde podrobienie podpisu innej osoby (nawet za jej zgodą), jeśli podrobionym podpisem posługujemy się jako autentycznym. Tymczasem za podrobienie podpisu może grozić daleko idąca sankcja. Otóż za podrobienie podpisu grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub nawet kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. To jaką karę wymierzy sąd zależy od okoliczności sprawy i postępowania sprawcy. Paserstwo co to?Paserstwo to czyn polegający na nabywaniu rzeczy pochodzących z przestępstwa lub pomaganiu innej osobie w dystrybucji takiej rzeczy. W Polsce paserstwo jest przestępstwem uregulowanym w art. 291 KK. Przepis ten stanowi, że „kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.” W przypadku mniejszej wagi sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Paserstwo jest czynem zabronionym, który może zostać popełniony zarówno umyślnie jak i nieumyślnie. Co grozi za jazdę po alkoholu w Poznaniu?Z perspektywy prawa, jazda po alkoholu może występować w dwóch różnych postaciach: w jeździe w stanie po spożyciu alkoholu oraz jeździe w stanie nietrzeźwości. Są to dwa odrębne czyny zabronione, a przy tym w różnym stopniu penalizowane przez prawodawcę. Stan po spożyciu alkoholu to stan, w którym zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi między 0,2 a 0,5 promila. Za jazdę w tym stanie grozi kara grzywny (od 50 zł do zł) lub aresztu do 30 dni, zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat oraz 10 punktów karnych. Tymczasem stan nietrzeźwości to stan, w którym zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi ponad 0,5 promila. Za jazdę w stanie nietrzeźwości grozi kara grzywny, ograniczenie wolności lub kara pozbawienia wolności, zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat, kara pieniężna od zł do zł oraz 10 punktów karnych.
Wyjątkiem są jednak sytuacje, kiedy taka osoba dokona zbrodni. Wtedy nie stosuje się wobec niej łagodniejszych środków. W takim przypadku osoba taka odpowiada za swoje czyny jak dorosły, jednakże nie stosuje się kary najsurowszej, czyli dożywotniego pozbawienia wolności. Inaczej w prawie traktuje się także młodocianych.
Osiemnastka jest zazwyczaj przełomową datą. Magiczną granicą dorosłości. Można legalnie kupić alkohol, można głosować w wyborach, można wstąpić w związek małżeński ( chociaż jeżeli chodzi o to ostatnie, to są przypadki, kiedy granica ta może być przesunięta, więcej o tym pisałam w poście o przepisach tylko dla kobiet). Dlatego też wiele osób uważa, że na osiemnastym roku życia wyznaczona jest również granica odpowiedzialności karnej. Często słyszę : „nie jest pełnoletni, nic mu nie zrobią”. Nie wszyscy mają świadomość, że granica dorosłości, nie pokrywa się z dolną granicą wieku odpowiedzialności karnej. Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły (albo prawie jak dorosły)? Odpowiedzialność karna nieletnich – kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo? Zastanawiając się nad tym kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo warto zerknąć przede wszystkim do Kodeksu Karnego, ale istotnym aktem prawnym będzie również ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Odpowiedzialność nieletnich jest bowiem unormowana dwutorowo – w zależności od wieku sprawcy oraz od popełnionego czynu. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Najpierw krótkie wprowadzenie – ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich stosujemy do : zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18, postępowania w sprawach o czyny karalne – stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17 wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych – w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21. Jeżeli osoba pomiędzy 13 a 17 rokiem życia popełni czyn karalny (czyli np. czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo albo wykroczenie), to do postępowania w jej sprawie będą miały, co do zasady ( o wyjątkach opowiem później) zastosowanie przepisy właśnie opisanej powyżej ustawy. Ponieważ postępowanie w sprawach nieletnich nie jest głównym tematem dzisiejszego wpisu, to nie będę się nad tym szczególnie rozwodzić. Jeżeli chcecie więcej – śledźcie bloga na bieżąco, wkrótce pojawi się wpis na ten temat. Kodeks Karny – odpowiedzialność nieletnich Dziś skupimy się na tym, kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo na zasadach określonych w Kodeksie Karnym. Najbardziej istotną regulacją jest art. 10 tegoż kodeksu. Wklejam go w całości poniżej. Art. 10 Kodeksu Karnego § 1. Na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. § 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. § 3. W wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. § 4. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Wspominałam na wstępie o magicznej granicy, po przekroczeniu której nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły ( co do zasady). Tę granicę Kodeks Karny ustanawia na poziomie 17 roku życia. Po ukończeniu 17 roku życia nieletni, który popełni przestępstwo odpowiada na zasadach przewidzianych w Kodeksie Karnym. „Odpowiada jak dorosły” jest pewnym skrótem myślowym. Co do zasady takiemu nieletniemu, w zależności od popełnionego czynu, grozić może „normalna”, przewidziana przez ustawę kara, jednakże w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Warto zwrócić u wagę na to, że to wymierzenie powyżej opisanych środków zamiast kary nie działa z automatu. Po pierwsze taka „zamiana” jest możliwa, kiedy sprawca popełnił występek. O tym czym jest występek i czym się różni występek od zbrodni pisałam już na blogu. Zobacz : Zbrodnia a występek! Czym się różnią? Po drugie sąd musi dokładnie ustalić, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące sprawcy, czy w danej sytuacji zastosować „normalną” karę czy środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia czynu, nie ukończył 18 roku życia nie orzeka się natomiast kary dożywotniego pozbawienia wolności. Odpowiedzialność karna po ukończeniu 15 roku życia Są takie przypadki, kiedy granica ponoszenia odpowiedzialności karnej jest przesunięta jeszcze niżej. Odpowiedzialność taką może ponieść sprawca, który w czasie popełnienia czynu zabronionego miał ukończony piętnasty rok życia, jeżeli dopuścił się jednego ze ściśle określonych w ustawie przestępstw ( o których za chwilę) i jeżeli za taką odpowiedzialnością przemawiają okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Tutaj znów mamy do czynienia z pojęciami „okoliczności sprawy”, „stopień rozwoju sprawcy”, „właściwości i warunki osobiste sprawcy”. Co to oznacza w praktyce? W praktyce sąd powinien ustalić czy takiemu nieletniemu można przypisać winę w czasie popełnienia czynu zabronionego. Czy jego poziom rozwoju i dojrzałości sprawia, że rozumie on swoje postępowanie i ma świadomość znaczenia swoich czynów. Sąd zwróci również uwagę na cechy osobowości małoletniego, na jego stosunek do norm społecznych i moralnych, na ewentualną demoralizację nieletniego etc. Za jakie przestępstwa odpowiada nieletni poniżej 15 roku życia? Wspomniałam, że nieletni, który popełnił czyn zabroniony po ukończeniu 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 roku życia) odpowiada na wyżej określonych warunkach tylko wtedy, jeżeli dopuści się jednego z czynów ściśle określonych w ustawie. Są to poważne, ciężkie gatunkowo przestępstwa. Nieletni, który ukończył 15 rok życia może ponosić odpowiedzialność karną : za zamach na życie Prezydenta RP za zabójstwo (chyba, że jest to zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami) za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (oraz za ewentualne następstwo tego uszczerbku w postaci śmierci człowieka). Z tym, że taki nieletni nie odpowiada za nieumyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku za umyślne sprowadzenie zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach ( pożaru, zawalenia się budowli, eksplozji materiałów wybuchowych, rozprzestrzeniania się substancji trujących) oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za tzw. ” piractwo” określone w art. 166 KK czyli przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym za umyślne sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za zgwałcenie osoby wspólnie z inną osobą, wobec małoletniego poniżej 15 roku życia bądź wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry oraz za zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, za czynną napaść na funkcjonariusza publicznego ( bądź osobę mu przybraną do czynności) jeżeli skutkiem tej napaści był ciężki uszczerbek na zdrowiu za wzięcie/przetrzymywanie zakładnika w celu zmuszenia organu państwowego lub samorządowego, instytucji, organizacji, osoby fizycznej lub prawnej albo grupy osób do określonego zachowania się ( w tym za typ kwalifikowany jeżeli przetrzymywanie zakładnika wiąże się ze szczególnym udręczeniem) za rozbój ( w tym również za rozbój z użyciem niebezpiecznego narzędzia) Warto pamiętać o tym, że katalog przestępstw, za które odpowiadać może nieletni po ukończeniu 15 roku życia jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że za żadne inne przestępstwa ta odpowiedzialność nie może być przypisana. Co ciekawe, w przypadku odpowiedzialności nieletniego powyżej 15 roku życia za wymienione czyny, kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dany czyn. Czyli, jeżeli dane przestępstwo zagrożone jest karą maksymalnie do 15 lat pozbawienia wolności, to wobec takiego sprawcy, sąd może orzec maksymalnie 2/3, czyli 10 lat. Sąd może również zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. (Oczywiście mówiąc „nieletni po ukończeniu 15 roku życia” czy tym podobne, mam na myśli sprawcę, który w czasie popełnienia czynu miał ukończony piętnasty rok życia, a nie miał ukończonego 17 roku życia. ) Czy kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo zawsze jest traktowany łagodnie? Jak widać w stosunku do nieletniego, który odpowiada na zasadach określonym w Kodeksie Karnym są przewidziane pewne przejawy łagodniejszego traktowania. Nadrzędnym celem w takiej sytuacji jest to, żeby sprawcę wychować. Nie oznacza to jednak, że zawsze taki sprawca będzie traktowany łagodnie. W przypadku wysokiej demoralizacji sprawcy, i popełnienia przez niego poważnego czynu, Sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności i to nawet w długoletnim wymiarze. Są takie przypadki, kiedy w stosunku do nieletniego sprawcy orzeczono na przykład karę 15 czy 25 lat pozbawienia wolności. Żeby nie być gołosłowną przytoczę znalezione przeze mnie orzeczenia. „Nie jest rażąco niewspółmierna wymierzona przez sąd kara 15 lat pozbawienia wolności wobec nieletniego sprawcy, który dopuścił się wyjątkowo brutalnego zamachu na najdonioślejsze dobro chronione prawem, jakim jest życie człowieka i nie przejawiał żadnej krytycznej refleksji nad swym postępowaniem. Wysoka demoralizacja i dopuszczanie się coraz poważniejszych naruszeń porządku prawnego oraz całkowita nieskuteczność dotychczas podejmowanych względem niego środków wychowawczych, poprawczych, a wreszcie karnych pozwalają uznać, że mimo prymatu celów wychowawczych kary orzekanej w stosunku do osoby nieletniej w chwili czynu, orzeczenie kary w niższym rozmiarze, byłoby dla sprawcy nieuzasadnioną, nadmierną, a przez to niewychowawczą pobłażliwością.” ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – II Wydział Karny z dnia 23 listopada 2017 r., sygnatura akt II AKa 484/17) A tutaj orzeczenie, w którym Sąd przyznał, że można wymierzyć karę 25 lat pozbawienia wolności nieletniemu, powyżej 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 w czasie czynu). Sąd uznał, że nie stoi temu na przeszkodzie wymóg obniżenia wysokości kary do 2/3 ustawowego zagrożenia : „Zawarty w art. 54 § 2 KK zakaz orzekania wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, kary dożywotniego pozbawienia wolności, nie wyklucza wymierzenia nieletniemu, odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 KK za przestępstwo zagrożone taką karą – kary 25 lat pozbawienia wolności. Przewidziane w art. 10 § 3 KK obligatoryjne obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia odnosi się do zagrożenia w części szczególnej Kodeksu karnego. Natomiast norma zawarta w art. 54 § 2 KK nie eliminuje z sankcji w art. 148 § 1 i 2 KK kary dożywotniego pozbawienia wolności ani kary 25 lat pozbawienia wolności jako kar ściśle oznaczonych (bez dolnej ani górnej granicy), lecz tylko zakazuje wymierzenia sprawcy pierwszej z tych kar. Pozostawia tym samym możliwość orzeczenia kary 25 lat pozbawienia wolności.” (Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 31 stycznia 2018 r. V KK 284/17) Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo ? – Podsumowanie Ponieważ wpis zawiera całkiem sporo treści, podsumuję go teraz krótko. Warto zapamiętać o tym, że : odpowiedzialność nieletnich za czyny zabronione regulowana jest przez ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich i przez Kodeks Karny na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym nieletni odpowiada za przestępstwo po ukończeniu 17 roku życia na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym może odpowiadać też nieletni po ukończeniu 15 roku życia, jeżeli dopuści się jednego z poważnych, określonych ściśle w ustawie przestępstw, a przemawiają za tym okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące samego sprawcy chociaż przepisy przewidują łagodniejsze traktowanie sprawców nieletnich, to mimo wszystko nie jest wykluczone, że siedemnastolatek, czy nawet piętnastolatek może ponieść poważną karę – nawet 25 lat pozbawienia wolności Mam nadzieję, że wpis okazał się dla Ciebie ciekawy i że absolutnie nie przyda Ci się w przyszłości do niczego, poza ewentualnym zabłyśnięciem wiedzą prawniczą w towarzystwie. Jeżeli chcesz być na bieżąco z nowymi wpisami – śledź mnie na Facebooku i Instagramie. Zachęcam Cię również do zajrzenia na mój kanał na Youtube oraz do zapisania się do mojego newslettera.
W sprawach nieletniego sąd kieruje się przede wszystkim jego dobrem, dążąc do osiągnięcia korzystnych zmian w osobowości i zachowaniu się nieletniego. Po ukończeniu 17r. życia nieletni ponosi odpowiedzialność karną (wg prawa karnego jest osobą dorosłą). Podmiot udostępniający: Sąd Rejonowy w Olecku. Wytwarzający informację
5 październik 2020 Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły Kancelaria Lexay Nieletni, Prawo karne Pytanie Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły Masz podobne pytanie? Opisz swój problem i otrzymaj indywidualną odpowiedź nawet w godzinę. Zadaj pytanie Odpowiedź Na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego, określonego w zamach na życie […]Poza tym, kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Zaznaczyć trzeba, że za pewne kategorie przestępstw nieletni, po ukończeniu piętnastego roku życia, również może odpowiadać jak dorosły. Należą do nich takie czyny, jak: zamach na życie prezydenta, zabójstwo, jednak z wyjątkiem popełnionego w afekcie,
Kancelaria przyjmuje do prowadzenia sprawy karne nieletnich, które dotyczą demoralizacji nieletnich, popełnienia przez nieletnich czynów karalnych, a także wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych orzeczonych względem nieletnich dla których właściwy jest sąd rodzinny. Jak wynika z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich pojęcie nieletniego obejmuje swoim zakresem trzy kategorie osób: w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji nieletnim jest osoba do 18 roku życia, przy czym dolna granica wieku nie jest określona; w sprawach o popełnienie czynu karalnego nieletnim jest osoba między 13 a 17 rokiem życia (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły); w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych jest osoba do ukończenia 21 lat, w stosunku do której środek ten został wcześniej orzeczony. Podstawowym uprawnieniem nieletniego jest prawo do obrony i posiadania obrońcy. Nieletni po ukończeniu 13 roku życia ma prawo samodzielnie działać w postępowaniu, tym samym powinny mu być doręczane orzeczenia, zarządzenia, zawiadomienia i odpisy pism niezależnie od doręczeń dokonywanych rodzicom. W niektórych przypadkach, gdy interesy nieletniego są sprzeczne z interesami jego rodziców (opiekunów) lub nieletniego umieszczono w schronisku dla nieletnich zachodzi konieczność reprezentowania nieletniego przez obrońcę. W takich sytuacjach nieletni może ustanowić obrońcę z wyboru lub złożyć wniosek o ustanowienie obrońcy z urzędu. Kancelaria reprezentuje nieletnich podczas wszystkich stadiów postępowania – w czynnościach realizowanych przez policję, podczas których gromadzone są dane o osobie i utrwalane są dowody oraz w postępowaniu przed sądem rodzinnym, w tym w postępowaniu odwoławczym i wykonawczym. W ramach udzielonej nieletniemu obrony Kancelaria sporządza i wnosi pisma procesowe, środki zaskarżenia, wnioski o uchylenie lub zmianę środka tymczasowego, a w postępowaniu wykonawczym wnioski o zmianę, uchylenie, odstąpienie od wykonywania środków wychowawczych (np. nadzoru kuratora), jak również o odroczenie lub udzielenie przerwy w wykonywaniu środków wychowawczych lub środka poprawczego. W ramach świadczonych usług prawnych Kancelaria reprezentuje również interesy pokrzywdzonych w postępowaniu w sprawach nieletnich. Pokrzywdzony co do zasady nie jest stroną postępowania przed sądem dla nieletnich, niemniej jednak przysługuje mu w tym postępowaniu szereg uprawnień: prawo domagania się skierowania sprawy do mediacji, prawo zaskarżenia postanowienia o umorzeniu postępowania, prawo bycia obecnym podczas rozprawy, prawo bycia zawiadomionym o wszczęciu postępowania oraz o treści orzeczenia kończącego postępowanie, prawo zgłaszania wniosków dowodowych do czasu rozpoczęcia rozprawy lub posiedzenia, prawo przeglądania i robienia odpisów z akt postępowania, z wyłączeniem wywiadów środowiskowych i opinii o nieletnim. Adwokat do spraw rodzinnych Gdańsk ⭐⭐⭐⭐⭐ Ocena 5/5 Głosów 226
Posty: 22. RE: Pełnoletni a niepełnoletni. Musi Pan rozróżnić dwa reżimy prawne. Pierwszy to reżim karnoprawny, który uzależnia odpowiedzialność karną na zasadach określonych w kodeksie karnym, od ukończenia 17 lat (Art. 10 KK ). Nieprecyzyjne jest stwierdzenie, że taki siedemnastolatek odpowiada wówczas "jak dorosły", czyli Sprawy nieletnich / Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Zasadą jest, że jeżeli nieletni dopuszcza się popełnienia przestępstwa przed ukończeniem 17 roku życia, stosuje się do niego środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Zdarzają się jednak szczególne wypadki kiedy nieletni pomimo nieosiągnięcia wieku 17 lat może odpowiadać na takich samych zasadach jak dorośli. Mianowicie, jeżeli nieletni, ma ukończone 15 lat i dopuści się jednego z wymienionych niżej przestępstw, może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, jeżeli okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się nieskuteczne. Nieletni po ukończeniu 15 roku życia może odpowiadać za następujące przestępstwa: - zamach na życie prezydenta RP (art. 134 kk); - zabójstwo (art. 148 kk); - spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 156 par. 1 albo 3 kk); - sprowadzenie niebezpieczeństwa, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób, albo mieniu w wielkich rozmiarach (art. 163 par. 1 albo 3 kk); - piractwo (prawdziwe - nie "komputerowe"); - spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym (art. 173 par. 1 albo 3 kk); - zgwałcenie zbiorowe i ze szczególnym okrucieństwem (art. 197 kk); - czynną napaść na funkcjonariusza publicznego połączoną za spowodowaniem ciężkiego uszczerbku na jego zdrowiu (art. 223 par. 2 kk); - wzięcie zakładnika (art. 252 par. 1 labo 2 kk); - rozbój (art. 280 kk). W przedstawionych wypadkach orzeczona kara nie może przekroczyć 2/3 górnej granicy kary grożącej za dane przestępstwo. W stosunku do sprawców, którzy w czasie popełnienia przestępstwa nie przekroczyli 18 roku życia nie można stosować kary dożywotniego pozbawienia wolności.uzasadnić kolejny – że nieletni nie odpowiada za czyn popełnio ny w formie sta- dialnej innej niż do konanie. Przyjęcie jed nego z tych poglądów jest uzależnione od rozumienia art. 10 Postępowanie w sprawach nieletnich może dotyczyć demoralizacji lub popełnienia czynu zabronionego. W drugim przypadku prowadzone jest postępowanie karne wobec nieletnich przy czym zastosowanie kary więzienia i sądzenia jak osoby dorosłej nie dotyczy każdego nieletniego, a zakres odpowiedzialności karnej również różni się od tego w przypadku osób dorosłych. Warto zatem poznać podstawowe fakty i mity dotyczące odpowiedzialności karnej nieletnich. Nieletni może otrzymać karę dożywotniego więzienia – mit Za najcięższe przestępstwa wymienione w kodeksie karnym nieletni może ponieść odpowiedzialność karną. Niemniej jednak nawet w przypadku zabójstwa czy pobicia ze skutkiem śmiertelnym sąd nie może go skazać na dożywotnie więzienie. Górna granica kary wynosi dwie trzecie maksymalnego wyroku, przewidzianego za dane przestępstwo, przy czym nie jest tu brane pod uwagę dożywotnie pozbawienie wolności. 17 latek odpowiada jak osoba dorosła – fakt Mimo, że 17-latek nie jest jeszcze osobą, która posiada pełnię praw publicznych, to jednak według Kodeksu Karnego za czyn zabroniony może być sądzony jak osoba dorosła i za taką jest uważany w świetle przepisów. Oczywiście w wyjątkowych sytuacjach, kiedy zachodzą odpowiednie przesłanki, sąd może uznać, że wobec 17-latka powinny być zastosowane środki przewidziane w postępowaniu w sprawach nieletnich. Jednak nie dotyczy to przestępstw, a określonych w kodeksie karnym występków. Jeżeli stopień rozwoju psychospołecznego sprawcy sąd uzna za nie wystarczający, to może skierować go do ośrodka leczniczego bądź poprawczego. 15-latek za gwałt zbiorowy może odpowiadać jak dorosły – fakt Nastolatki, które są zdemoralizowane często podchodzą do swoich występków, a także przestępstw w ten sposób, że nic im za to nie grozi. Jednak nie jest to prawdą w drugim przypadku, jeśli osoba nieletnia, popełniła czyn zabroniony z listy znajdującej się w art. 10 KK. Jednym z nich jest gwałt zbiorowy. Jeśli zatem nastolatkowie pod wpływem swoich rówieśników wezmą udział w takim haniebnym czynie grozi im za to 2/3 kary przewidzianej w kodeksie karnym za gwałt, która wynosi od 3 do 12 lat pozbawienia wolności, zatem nieletni otrzymają karę nie mniejszą niż 2 lata więzienia, a mogą zostać skazani nawet na 8 lat pozbawienia wolności, a jeśli w wyniku gwałtu ze szczególnym okrucieństwem osoba pokrzywdzona zmarła wyrok może wzrosnąć nawet 15 lat pozbawienia wolności. Takie sprawy karne nieletnich są niezwykle trudne. Oczywiście nieletniemu przysługuje w takim przypadku obrońca z urzędu, zgodnie z zasadą domniemania niewinności. W szczególnych przypadkach, np. stwierdzonego upośledzenia u nieletniego sąd może uznać, że nie był on w pełni świadomy popełnienia czynu zabronionego i zastosować wobec niego środki wychowawcze. 13-latek za zbrodnię może otrzymać karę pozbawienia wolności – mit W przypadku osób, które są nieletnie i nie ukończyły jeszcze 15-roku życia toczy się postępowanie w sprawach nieletnich w sądzie rodzinnym, niezależnie od popełnionego czynu. Za najcięższe przestępstwa grozi im zakład resocjalizacyjny zamknięty, jednak kara więzienia nie może być wobec nich zastosowana. Uznaje się, że każdy czyn popełniony przez osobę poniżej 15 roku życia nosi znamiona demoralizacji i za taki w świetle prawa jest uznawany, a nie za zbrodnię. Sprawy karne nieletnich zasadniczo mogą dotyczyć 10 kategorii przestępstw – fakt Nieletni, czyli osoby, które nie ukończyły jeszcze 17 roku życia, mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej w sytuacji popełnienia jednego z czynów zabronionych wymienionych w Kodeksie Karnym. Należą do nich rozbój, wzięcie zakładników, zgwałcenie zbiorowe lub kazirodcze, umyślne spowodowanie katastrofy w komunikacji, porwanie samolotu lub statku, katastrofa w ruchu lądowym, umyślne sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, umyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, zabójstwo, a także zamach na Prezydenta RP. Trzeba powiedzieć, że w szczególnych przypadkach Sąd może uznać, że mimo popełnienia zbrodni nieletni nie był w chwili jej popełniania całkowicie świadomy swoich czynów i uznać niewystarczający stopień rozwoju sprawcy. W takim przypadku zostaną wobec niego zastosowane środki wychowawcze przewidziane w postępowaniu w sprawie nieletnich. Postępowanie karne wobec nieletnich jest zatem objęte szczegółową jurysdykcją. Warto poznać te przepisy i wiedzieć, że nawet będąc nieletnim nie jest się bezkarnym. Materiał opracowany na podstawie informacji znalezionych na stronieZdolność prawna umożliwia bowiem np. posiadanie jakiejś rzeczy lub przyjęcie spadku. Czytając przepisy literalnie można więc uznać, że nie ma żadnych przeciwwskazań, aby osoba niepełnoletnia założyła własną firmę. Problem stanowi natomiast to, że przed ukończeniem 18. roku życia taka osoba nie ma pełnej zdolności do
zapytał(a) o 02:33 W jakim wieku odpowiada się jako osoba dorosła przed sądem? Witam, otóż dręczy mnie jedna sprawa. Kolega mi mówi, że przed sądem w wieku 16 lat odpowiada się jako osoba dorosła..Czy 16 latek może iść do więzienia? Odpowiedzi to zależy teoretycznie nie , ale w praktyce to różnie bywa , były przypadki , że 16 latek był sądzony jako osoba dorosła. nie a co zrobiles ? kare dostanie rodzic a co żeś zrobił? Yoruichi odpowiedział(a) o 02:34 Sznycel. odpowiedział(a) o 02:35 odpowiada się od 18 lat, a do więzienia od 21 lat ;) vka1 odpowiedział(a) o 02:35 Odpowiada sie jako osoba dorosla ale do wiezienia i tak nie pujdziesz. Wlasnie po to istnieja takie zaklady jak poprawczak odsiaduje sie tam kare do uzyskania pelnoletnosci. Sam motyw zalezy od tego ze jako osoba nie odpowiadajaca calkiem za siebie masz jakies "ulgi" sądowe nie jestem pewien co do wieku 16 lat ale chodzi o to ze mozesz otrzymac wyrok dokladnie taki jak osoba dorosla czyli bioraca za siebie calkowicie odpowiedzialnosc. zależy od tego co zrobiłeś np. zabójstwo to idziesz już do więzienia jak masz 16 /17 lat ;< Uważasz, że ktoś się myli? lub